Kreta staat bij velen bekend als een zonovergoten eiland met prachtige stranden en gezellige badplaatsen. Maar wie wat verder kijkt dan de kust, ontdekt een heel ander gezicht van het eiland: het indrukwekkende berglandschap. De bergen van Kreta domineren het binnenland en vormen het hart van het eiland, zowel geografisch als cultureel. Ze zijn niet alleen spectaculair mooi, maar herbergen ook eeuwenoude dorpen, diepe kloven en zeldzame flora en fauna. Een reis door de bergen van Kreta is een ontmoeting met de ongerepte natuur én met het traditionele Kretenzische leven.

Een eiland met drie grote bergmassieven
Kreta is een bergachtig eiland, en dat zie je overal. Van oost naar west wordt het landschap gedomineerd door drie grote bergketens: het Dikti-gebergte in het oosten, het Ida-gebergte (ook wel Psiloritis genoemd) in het midden, en de Witte Bergen (Lefka Ori) in het westen. Elk massief heeft zijn eigen karakter en schoonheid.
1. Het Dikti-gebergte
Het Dikti-gebergte ligt in Oost-Kreta en bereikt een hoogte van 2.148 meter bij de top Spathi. In deze regio vind je het prachtige Lassithi-plateau, een vruchtbare hoogvlakte omringd door bergen, bekend om zijn iconische windmolens. Dit plateau ligt op ongeveer 800 meter hoogte en is een oase van rust, waar boeren nog op traditionele wijze het land bewerken. Hier bevindt zich ook de Diktigrot, volgens de mythologie de geboorteplaats van Zeus. De grot is te bezoeken en vormt een intrigerende mix van mythologie en natuur.
2. Het Ida-gebergte (Psiloritis)
Centraal op Kreta ligt het hoogste gebergte van het eiland: de Psiloritis, met als hoogste punt de Timios Stavros op 2.456 meter. Deze imposante berg is van ver te zien en wordt omgeven door ruige rotsen, diepe kloven en traditionele herdershutten (mitata). De Psiloritis maakt deel uit van een UNESCO Geopark, vanwege zijn unieke geologische waarde. Vanuit het dorpje Anogeia of het Nida-plateau kun je wandelingen maken in dit indrukwekkende landschap. De omgeving is rijk aan zeldzame planten en inheemse dieren, zoals de Kretenzische steenbok (kri-kri).
3. De Witte Bergen (Lefka Ori)
In het westen van Kreta liggen de Witte Bergen, een uitgestrekt berggebied met meer dan 50 toppen boven de 2.000 meter. De naam verwijst naar de witte kalkstenen pieken, die in de winter bedekt zijn met sneeuw en in de zomer fel afsteken tegen de blauwe lucht. De Lefka Ori zijn het ruigste en meest ongerepte deel van Kreta. Hier bevindt zich ook de beroemde Samariakloof, een van de langste kloven van Europa, die jaarlijks duizenden wandelaars trekt. Andere indrukwekkende kloven in dit gebied zijn de Imbroskloof en de Aradenakloof.
Een paradijs voor wandelaars en natuurliefhebbers
De bergen van Kreta zijn een waar paradijs voor wandelaars, bergbeklimmers en natuurliefhebbers. Er zijn talloze wandelroutes, variërend van korte tochten tot meerdaagse trekkingroutes. Een van de bekendste paden is de E4, een langeafstandswandelpad dat het eiland van west naar oost doorkruist. Deze route leidt je door al het moois dat de Kretenzische bergen te bieden hebben: bossen, kloven, plateaus en traditionele dorpen.
De diversiteit aan landschappen is enorm. In het voorjaar kleuren de bergweiden groen en bloeien duizenden wilde bloemen, waaronder zeldzame orchideeën. Ook leven er bijzondere diersoorten, zoals arenden, gieren en de eerder genoemde kri-kri. De lucht in de bergen is fris en zuiver, en het uitzicht reikt op heldere dagen tot aan de kust en soms zelfs tot andere eilanden.
Dorpen waar de tijd lijkt stil te staan
Verspreid door de bergen liggen kleine dorpen waar het traditionele leven voortduurt zoals het al eeuwenlang gaat. Denk aan dorpjes als Archanes, Anogeia, Kritsa en Spili. Hier vind je oude stenen huizen, smalle straatjes, kerken met Byzantijnse fresco’s en gastvrije inwoners. De sfeer is er authentiek en de lokale keuken puur en smaakvol. Vaak kun je in een kafeneion genieten van een kop Griekse koffie of een glaasje raki, terwijl je uitkijkt op de bergen.
De bergdorpen zijn ook nauw verbonden met de geschiedenis van Kreta. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vormden de bergen een belangrijk toevluchtsoord voor het verzet tegen de Duitse bezetters. Tot op de dag van vandaag leeft de trots en onafhankelijkheidszin van de Kretenzers sterk in deze regio.
Praktische tips voor een bezoek aan de bergen van Kreta
– Vervoer: Een huurauto is ideaal om de bergen te verkennen, want veel dorpen en natuurgebieden zijn niet bereikbaar met het openbaar vervoer. Houd rekening met smalle, bochtige wegen.
– Wandelen: Goede wandelschoenen zijn een must, net als voldoende water en bescherming tegen de zon. Informeer vooraf over de moeilijkheidsgraad van routes.
– Overnachten: Je kunt in traditionele guesthouses verblijven in de bergdorpen, vaak gerund door families die je graag verwelkomen met huisgemaakte gerechten.
– Beste reistijd: Het voor- en najaar zijn perfect voor een actieve vakantie in de bergen. In de zomer kan het warm zijn, maar op grotere hoogtes is het aangenaam.
Conclusie
De bergen van Kreta vormen het robuuste hart van het eiland en laten je kennismaken met een heel andere kant van deze populaire vakantiebestemming. Van adembenemende landschappen en wandelroutes tot authentieke dorpen en mythologische verhalen: het berglandschap van Kreta biedt rust, avontuur en diepe verbondenheid met de natuur. Wie het binnenland intrekt, ontdekt het echte Kreta – puur, stoer en onvergetelijk.