In de namiddagzon op een Grieks terras, ergens aan zee of in een dorpsstraat, klinkt het getinkel van glazen. Op het tafeltje staan kleine bordjes met olijven, gegrilde octopus, stukjes feta, plakjes komkommer. En in de glazen? Een helder drankje dat langzaam melkachtig wit kleurt zodra het met water of ijs wordt gemengd: ouzo. Wie Griekenland zegt, zegt ouzo – een drankje dat niet alleen typisch Grieks is, maar ook doordrenkt is van traditie, gastvrijheid en zomergevoel.
Wat is ouzo?
Ouzo is een alcoholische anijsdrank die typisch is voor Griekenland. Het wordt gedistilleerd van alcohol (meestal van druiven of granen) en op smaak gebracht met anijszaad, vaak in combinatie met andere kruiden zoals koriander, kardemom of mastiek. Het resultaat is een helder drankje met een uitgesproken aromatische geur en een zachte, zoete smaak – die sterk doet denken aan drop of venkel.
Het alcoholpercentage ligt meestal tussen de 37,5% en 40%, maar ouzo wordt zelden puur gedronken. De magie ontstaat juist als je er koud water of ijs aan toevoegt: het heldere drankje verandert dan in een melkachtige, witte vloeistof. Dit fenomeen heet het “ouzo-effect” of de louchemengeling, veroorzaakt doordat essentiële oliën in de drank onoplosbaar worden in het mengsel.
Een beschermde Griekse trots
Sinds 2006 heeft ouzo een beschermde geografische aanduiding (PGI) binnen de Europese Unie. Dat betekent dat alleen ouzo die in Griekenland (en enkele delen van Cyprus) wordt geproduceerd, deze naam mag dragen. Vooral de regio’s Lesbos, Macedonië en Thessalië staan bekend om hun ouzoproductie. In Plomari op Lesbos bijvoorbeeld vind je beroemde merken zoals Barbayannis en Ouzo Plomari – vaak nog geproduceerd volgens familiegeheimen die generaties lang worden doorgegeven.
Ouzo en de Griekse levensstijl
Ouzo is niet zomaar een drankje, het is een ritueel. Het hoort bij het Griekse tempo van leven: langzaam, gemoedelijk, met aandacht voor het moment en voor elkaar. Een glas ouzo drink je niet gehaast of op een feestje, maar eerder aan zee of op een terrasje, samen met anderen, onder begeleiding van kleine hapjes: de mezedes.
Enkele klassieke combinaties:
- Gegrilde octopus of sardientjes
- Feta met olijfolie en oregano
- Zongedroogde tomaten
- Auberginesalade (melitzanosalata)
- Gebakken courgette of inktvisringen
De combinatie van het frisse anijsaroma en zoute, kruidige hapjes zorgt voor een zintuiglijke balans die kenmerkend is voor de Griekse keuken.
Hoe drink je ouzo?
De meeste Grieken drinken ouzo met een klein beetje water of ijs, vaak in een lang smal glas. Door het water komt het aroma vrij, maar ook de zachtheid van de smaak. Het is een drank om langzaam van te genieten, slokje voor slokje.
Belangrijk: ouzo wordt bij voorkeur niet tijdens de maaltijd gedronken, zoals wijn, maar juist ervoor of als vervanging van de maaltijd, met de eerder genoemde mezedes. Het is een sociaal drankje, bedoeld om te delen.
Symboliek en beleving
Ouzo is niet alleen een alcoholisch drankje, het is een symbool van gastvrijheid. Als je als gast in een dorp wordt uitgenodigd, is de kans groot dat je een glaasje ouzo krijgt aangeboden. Het staat voor warmte, welkom en het delen van goede momenten.
Het is ook het drankje dat vakantiegangers voor altijd met Griekenland zullen blijven associëren: de geur van anijs vermengd met zeezout, warme stenen en de geluiden van krekels op de achtergrond. Eén slok ouzo kan je even helemaal terugbrengen naar een witgekalkt terras op een eiland.
Populaire ouzomerken
Er zijn tientallen ouzomerken, elk met een eigen stijl en smaakprofiel. Enkele bekende namen zijn:
- Ouzo of Plomari Isidoros Arvanitis – zacht en lichtzoet, met een frisse anijssmaak.
- Barbayannis – klassieke ouzo van Lesbos met een rijk aroma.
- Mini Mytilene – helder, droog en kruidig.
- Tsantali – een bekende naam uit Noord-Griekenland, iets pittiger.
Er is geen “beste” ouzo – het is een kwestie van persoonlijke smaak, net zoals bij wijn.
Een herinnering in een glas
Voor veel mensen die Griekenland bezoeken, wordt ouzo een vast onderdeel van hun vakantiebeleving. Sommigen nemen een flesje mee naar huis, als souvenir van een reis vol zon en eenvoud. Maar ouzo is meer dan een drankje. Het is een manier van leven. Een uitnodiging om even stil te staan, om te genieten van het moment, van elkaar, van het uitzicht.
En dat maakt het – net als Griekenland zelf – tijdloos en onvergetelijk.
OuzoLover