Griekenland roept vaak beelden op van zonovergoten eilanden, witgekalkte huisjes en levendige taverna’s. Toch kent het land ook een heel andere kant: een wereld van stilte, devotie en geschiedenis, verborgen in de bergen en valleien. De vergeten kloosters van Griekenland zijn stille getuigen van eeuwenoude tradities en vormen een fascinerende bestemming voor reizigers die verder willen kijken dan de gebaande paden.
Een spirituele schat
In de loop der eeuwen zijn in Griekenland duizenden kloosters gebouwd. Sommige, zoals die van Meteora of de berg Athos, zijn wereldberoemd. Maar ver van de toeristische routes liggen talloze kleinere, vaak verlaten kloosters die hun oorspronkelijke pracht hebben behouden. Deze kloosters, soms nauwelijks meer dan ruïnes, vertellen het verhaal van een tijd waarin religie, kunst en natuur één geheel vormden.
Vaak zijn deze kloosters moeilijk bereikbaar. Ze liggen verscholen in diepe kloven, op steile rotsen of aan de randen van verlaten dorpen. Juist deze afgelegen ligging maakte ze in vroegere tijden tot veilige toevluchtsoorden voor monniken en pelgrims.
Monemvasia en de Peloponnesos
Een van de regio’s waar je nog veel vergeten kloosters kunt ontdekken, is de Peloponnesos. In de buurt van Monemvasia, een middeleeuwse vestingstad aan de zuidoostkust, liggen meerdere oude kloosters die nauwelijks worden bezocht. Denk bijvoorbeeld aan het Agia Sofia-klooster, dat hoog boven de zee uitkijkt. Het kleine, sober versierde kerkje ademt een sfeer van tijdloosheid, ver weg van het massatoerisme.
Ook in de bergachtige gebieden van Mani en Laconia zijn talloze kleine kloosters te vinden. Vaak dateren ze uit de Byzantijnse periode en bevatten ze fresco’s die, hoewel aangetast door tijd en weer, nog steeds een verbluffende schoonheid uitstralen.
De verborgen kloosters van Kreta
Kreta, het grootste eiland van Griekenland, staat bekend om zijn stranden en levendige dorpen. Toch vind je in het binnenland vele vergeten kloosters. In de regio Apokoronas bijvoorbeeld, verscholen tussen olijfboomgaarden en sinaasappelvelden, liggen kloosters zoals het Agios Georgios Karydi in Vamos. De witgekalkte muren en eenvoudige architectuur herinneren aan een tijd waarin kloosters het spirituele hart van de gemeenschap vormden.
In het ruigere zuiden van Kreta ligt het Moni Koudouma, een klooster dat alleen te bereiken is via een smalle bergweg. Hier, aan een verlaten baai, wonen nog enkele monniken die het eeuwenoude ritme van gebed en werk in stand houden.
De Egeïsche eilanden: stil verzet
Op de minder bekende Egeïsche eilanden, zoals Sifnos, Amorgos en Folegandros, zijn tientallen vergeten kloosters te vinden. Veel van deze heiligdommen werden gesticht in tijden van politieke en religieuze onrust, toen kloosters ook dienden als bolwerken van verzet.
Een indrukwekkend voorbeeld is het Panagia Hozoviotissa-klooster op Amorgos. Hoewel het tegenwoordig bekender is geworden, straalt het nog steeds de ruwe, geïsoleerde schoonheid uit van een plek waar de tijd lijkt stil te staan. Minder bekend, maar minstens zo fascinerend, zijn de verlaten kloosters op buureilanden als Iraklia en Schinoussa, waar natuur en spiritualiteit samensmelten.
Waarom zijn zoveel kloosters verlaten?
De ontvolking van het Griekse platteland in de twintigste eeuw speelde een grote rol bij het verlaten van veel kloosters. Jonge mensen trokken naar de steden of emigreerden, waardoor dorpen en daarmee ook kloosters hun levensaders verloren. Ook moderniseringen binnen de Grieks-Orthodoxe Kerk leidden ertoe dat kleinere kloostergemeenschappen samensmolten of verdwenen.
Daarnaast zijn sommige kloosters verlaten door natuurrampen zoals aardbevingen of bosbranden. Wat overblijft, zijn vaak ruïnes vol symboliek: kapellen zonder dak, afbrokkelende fresco’s en begroeide binnenplaatsen, waar de stilte als een deken overheen ligt.
Een nieuwe waardering
De laatste jaren groeit de belangstelling voor deze vergeten kloosters. Wandelaars, cultuurzoekers en spirituele reizigers ontdekken de magie van deze plekken. Lokale initiatieven zetten zich in om vervallen kloosters te restaureren of toegankelijker te maken voor bezoekers.
Toch blijft de charme van deze kloosters liggen in hun onaangetaste eenvoud. Wie een verlaten klooster bezoekt, wordt niet omringd door drommen toeristen of souvenirwinkels, maar vindt een plek voor bezinning en verwondering.
Praktische tips voor een bezoek
- Voorbereiding: Veel vergeten kloosters liggen afgelegen. Goede wandelschoenen, voldoende water en een kaart of gps zijn essentieel.
- Respect: Kloosters, ook verlaten, zijn heilige plaatsen. Gepaste kleding en respectvol gedrag zijn belangrijk.
- Timing: In de vroege ochtend of late namiddag is het licht vaak het mooist en de temperatuur aangenaam.
- Lokale gidsen: In sommige regio’s zijn lokale gidsen beschikbaar die je kunnen leiden naar moeilijk te vinden kloosters en meer kunnen vertellen over hun geschiedenis.
Conclusie
De vergeten kloosters van Griekenland vormen een onontdekte schat voor reizigers die op zoek zijn naar authenticiteit, schoonheid en geschiedenis. Ze herinneren ons eraan dat er, ver weg van de toeristische drukte, nog plekken bestaan waar de tijd vertraagt en de ziel kan ademen. Een reis naar deze heilige plekken is niet alleen een ontdekkingstocht door het landschap van Griekenland, maar ook een innerlijke reis.
Hellas 
OuzoLover