Myceense stad Mycene

Mycene – De legendarische stad van Agamemnon

Op een heuveltop in de noordoostelijke Peloponnesos ligt Mycene, een van de belangrijkste archeologische vindplaatsen van Griekenland. Deze stad was tijdens de late Bronstijd het politieke en culturele centrum van de Myceense beschaving, die bloeide tussen ca. 1600 en 1100 v.Chr. Bekend uit de mythologie als de stad van koning Agamemnon – aanvoerder van de Grieken tijdens de Trojaanse oorlog – spreekt Mycene tot de verbeelding van zowel historici als reizigers.

De opkomst van Mycene

De Myceense beschaving ontstond rond 1600 v.Chr. en ontwikkelde zich uit een netwerk van paleizen en versterkte nederzettingen op het Griekse vasteland. Mycene was een van de machtigste steden van dit netwerk. De stad dankte haar ligging – op een natuurlijke hoogte tussen twee heuvels – aan haar strategische waarde: ze controleerde handelsroutes tussen de Egeïsche Zee en het binnenland.

De bloeitijd van Mycene viel in de periode 1400–1200 v.Chr., toen er indrukwekkende architectuur werd gerealiseerd, zoals de Cyclopische muren, koninklijke graven en paleizen. In deze tijd onderhield de stad contacten met Kreta, Egypte en Anatolië.

De opgravingen van Heinrich Schliemann

In de 19e eeuw raakte de Duitse archeoloog Heinrich Schliemann gefascineerd door de Ilias van Homerus en ging hij op zoek naar Troje én Mycene. In 1876 begon hij met opgravingen in Mycene en vond hij de beroemde koninklijke grafcirkel A met daarin gouden maskers, wapens en sieraden.

Het bekendste voorwerp uit deze opgravingen is het zogenaamde dodenmasker van Agamemnon, een gouden dodenmasker dat op het gezicht van een overleden koning lag. Hoewel latere onderzoeken aantonen dat het masker ouder is dan Agamemnon zou zijn geweest, blijft het een van de bekendste symbolen van de Myceense beschaving.

Wat je vandaag kunt zien in Mycene

De archeologische site van Mycene is indrukwekkend en goed bewaard. Een bezoek voert je langs muren, poorten, grafkamers en het paleiscomplex van waaruit de stad werd bestuurd.

1. De Leeuwenpoort

De Leeuwenpoort is hét symbool van Mycene. Deze monumentale ingang tot de burcht werd rond 1250 v.Chr. gebouwd en dankt zijn naam aan het reliëf van twee leeuwen boven de toegang. De enorme stenen waaruit de muren zijn opgebouwd – sommige wegen meer dan 10 ton – worden aangeduid als Cyclopisch metselwerk, omdat men in de oudheid geloofde dat alleen reuzen (Cyclopen) zulke bouwwerken konden realiseren.

2. De grafcirkel A

Net binnen de Leeuwenpoort ligt de grafcirkel A, waar Schliemann de koninklijke graven opgroef. Hier werden vooraanstaande leden van de elite bijgezet, samen met rijke grafgiften: gouden maskers, bekers, dolken, barnstenen kralen en ingelegde wapens.

3. Het paleiscomplex

Het paleis zelf bevindt zich op het hoogste punt van de citadel en bestond uit een megaron (koninklijke troonzaal), voorraadkamers, woonvertrekken en administratieve ruimtes. Hier werd in Lineair B (de vroegste vorm van Grieks schrift) de administratie van het koninkrijk bijgehouden.

4. De Schatkamer van Atreus

Net buiten de muren van de citadel ligt de zogenaamde Schatkamer van Atreus, ook wel de Tholos van Agamemnon genoemd. Dit is een indrukwekkend bewaard gebleven koningsgraf in de vorm van een bijenkorf, gebouwd rond 1250 v.Chr. De ingang is majestueus: een lange gang leidt naar een ronde kamer met een koepel van concentrische stenen ringen. Ooit was dit graf versierd met bronzen platen en rijke ornamenten.

Het museum van Mycene

Naast de opgravingen bevindt zich een modern museum waar je veel van de vondsten uit de omgeving kunt bewonderen. Hoewel de beroemdste voorwerpen (zoals het gouden masker) in het Nationaal Archeologisch Museum in Athene liggen, bevat het museum in Mycene onder andere:

• Vazen en aardewerk uit verschillende perioden
• Inscripties in Lineair B
• Reconstructies van wapens, sieraden en beeldhouwwerken
• Educatieve panelen over het dagelijks leven en de begrafenisrituelen

De mythe en de werkelijkheid

Mycene is niet alleen historisch belangrijk, maar ook diep verankerd in de Griekse mythologie. Volgens de overlevering was Agamemnon, koning van Mycene, de broer van Menelaos van Sparta en leidde hij het Griekse leger tegen Troje. Na terugkeer uit de oorlog werd hij vermoord door zijn vrouw Klytaimnestra en haar minnaar Aigisthos – een verhaal dat vele toneelschrijvers en kunstenaars inspireerde, van Aeschylus tot Euripides.

Hoewel veel van deze verhalen mythisch zijn, vormen de archeologische vondsten een tastbare link naar de tijd waarin deze heldenfiguren leefden.

Praktische informatie

• Ligging: 90 km ten zuidwesten van Athene, in de regio Argolis.
• Bereikbaarheid: Gemakkelijk bereikbaar per auto of bus vanuit Nafplion of Athene.
• Openingstijden: Dagelijks geopend, met seizoensgebonden variaties.
• Aanbevolen bezoektijd: 2 tot 3 uur, inclusief museumbezoek.
• Tips: Kom vroeg in de ochtend of later in de middag om de hitte en drukte te vermijden.